De winter is voorbij, maar wij staan nog altijd in de kou

Nieuws

“Wij staan nog steeds in de kou”
– 15.000 Vlamingen met beperking blijven wachten op budget van de overheid

 

Het systeem van de persoonsvolgende financiering (PVF) moest de wachtlijsten in de zorg wegwerken en zorgen voor inclusie van personen met een beperking. Het klonk mooi in theorie, maar de praktijk ziet er niet rooskleurig uit. Ruim 15.000 Vlamingen met een beperking wachten nog altijd op een budget om hun handicapspecifieke ondersteuning te kunnen betalen. Onder de slogan “De winter is voorbij, maar wij staan nog altijd in de kou” klaagt Pegode vzw de situatie aan.

 

Ik kan niet wachten om op eigen benen te staan, in een eigen woonst. Maar blijft die thuis voor altijd een belofte, op de wachtlijst?” – Nathalie, 32 jaar.

 

Het systeem van PVF werd ingevoerd in 2017. Waar voordien de voorzieningen werden gesubsidieerd, krijgen nu mensen met een beperking een persoonsvolgend budget (PVB). Daarmee bepalen ze zelf welke ondersteuning ze inkopen en houden ze dus de regie over hun leven en zorg in eigen handen. De beruchte wachtlijsten, waarop tot dan iedereen aangemeld stond die wachtte op een plaats in een voorziening voor wonen of dagbesteding, verdwenen zo. Maar in plaats daarvan werden mensen met een erkende zorgnood opgedeeld in drie prioriteitengroepen, waarin ze wachten tot ze het toegezegde PVB ook effectief krijgen. Er zijn immers structureel te weinig middelen, en het aantal mensen dat recht heeft op een PVB werd bij de start van het systeem PVF ernstig onderschat.

 

“Ik zou graag alleen wonen, maar ik heb daarbij wel hulp nodig. Het is frustrerend om niet te weten hoe lang ik nog moet wachten op een PVB zodat mijn droom in vervulling kan gaan.” – Niels, 26 jaar.

 

“Aan de manier waarop mensen in die prioriteitengroepen worden ingedeeld schort heel wat,” meent Inneke Depovere van vzw Pegode. “Een van de belangrijkste criteria valt bijvoorbeeld buiten de zorgzwaarte maar gaat over de draagkracht van de omgeving van mensen met een beperking. Worden ze door hun omgeving goed omringd, dan belanden hun zorgvragen automatisch in prioriteitengroep 2 of 3, ook al hebben ze een dringende vraag of is de draagkracht van het netwerk overschreden.”

Onlangs nog verschenen er hoeraberichten in de pers. In 2021 kregen 2.211 mensen uit prioriteitengroep 1 (de mensen met de dringendste zorgnood) eindelijk hun PVB toegekend. Dat is bijna 1,5 keer zoveel als het aantal mensen dat in 2018 tot en met 2020 een PVB kregen, volgens cijfers van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Toch is er geen reden tot euforie. In prioriteitengroep 2 en 3 wachtten eind 2020 nog ruim 15.000 mensen op een PVB, en het ziet er niet naar uit dat deze groep snel aan de beurt komt. Voor prioriteitengroep 2 denkt men nu aan een systeem met deelbudgetten om de zorgvragen alvast voor een deel in te lossen. Prioriteitengroep 3 werd zelfs helemaal bevroren: men wil eerst via een enquête de actuele noden van deze groep in kaart brengen.

 

“Kristi heeft het geluk dat ze thuis steeds goed opgevangen werd, maar daarvoor wordt ze nu wel gestraft, want in prioriteitengroep heeft ze geen perspectief op een PVB. Zij heeft toch ook het recht om, mits begeleiding op maat, zoveel mogelijk op eigen benen te staan?” – Ouders van Kristi, 30 jaar (prioriteitengroep 3).

 

Aan het huidige tempo moeten mensen in prioriteitengroep 3 nog minstens 20 jaar wachten op hun PVB. Alleen bij een noodsituatie bestaat de kans dat mensen toch sneller hun budget toegekend krijgen. In tussentijd kunnen mensen die wachten op een PVB beroep doen op Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH), waarmee ze al een beperkt deel van hun zorgvraag kunnen invullen. Maar ook om in dit systeem op te kunnen starten zijn de wachtlijsten vaak ellenlang, zonder perspectief.

“Heel veel mensen blijven dus in de kou staan,” zegt Inneke Depovere. “Volgens het VN-verdrag over de rechten van personen met een beperking hebben zij recht op toegankelijke zorg, maar in dit systeem worden ze uitgesloten en hebben ze geen toegang tot betaalbare zorg. En dat maakt hen én ons boos.”

 

“Sinds mijn man een hersentrombose kreeg sta ik alleen in voor de verzorging van hem én van Edwige. Maar blijkbaar is dat nog geen reden om Edwige sneller haar budget te geven zodat ze net als haar vrienden een plek kan krijgen in het woonhuis.” – Denise, 75, mama van Edwige, 51.

 

Nu het zomeruur weer ingegaan is pakt Pegode vzw daarom uit met de slogan “De winter is voorbij, maar wij staan nog steeds in de kou.” De organisatie brengt mensen in beeld die al jarenlang wachten op een PVB om zo hun leven in eigen handen te nemen, met de ondersteuning die ze daarvoor nodig hebben. “Want achter al die cijfers van wachtlijsten en budgetten schuilen échte mensen, met vaak heel schrijnende verhalen. Wij willen hen graag een gezicht geven.”

 

Lees het verhaal van Nathalie

Lees het verhaal van Edwige

Lees het verhaal van Laura

Lees het verhaal van K

Lees het verhaal van Kristi

Lees het verhaal van Niels

Lees het verhaal van Pieter

Lees het verhaal van Wim

Lees het verhaal van Tijs

Lees het verhaal van Bieke

Lees het verhaal van Tom

Lees het verhaal van S

 

 

Klik hier voor het bericht zoals het verscheen in Gazet Van Antwerpen op 30 maart 2022

 

 

 

Voor deze campagne werkten we samen met Bas Burm, hij maakte voor ons de foto’s. Bas heeft zelf een fysieke beperking, maar dat belette hem niet om zijn dromen waar te maken. Meer info over het werk van Bas vind je op http://basart-studio.be/

 

 

 

Terug